Constitución Política de los Estados Unidos Mexicanos en huasteco de occidente

1
ABAT NAXTALAB TI BA AN LAB TOM
An Ok’ox ok’lek ba an kwenta an uchbixtalab ba an kobitalab ba an labtom jajá in
uchbiy ki ts’ejka axé xi dhuche:
Axe jats’ a Venustriano Carranza, jats’ an ok’lek xin tujuw axé xi abatnaxtalab, xi
tam jajá k’wajatak uchbidh ba an atà eyaltalàb bà al lab tom tsabal.
An t’ojom al an labidh kaw xi junkudh ba ab bichow tujey ti jùn a Diciembre ti 1916,
axè jats’ kwa tam ti kale jùn i ùw ti lajuw belew a Septiembre ti nixe i tamuw, axe in
uluw an ok’lek xi kwajatak tin bà axè uchbidh ba an dhuche.
Kaw tsè xin jalk’untal ti lajuw tse a its’ xi bijyatits’ xi t’ajchin ba a lajuw tsab a
diciembre ti tamuw 1994 axe t’ajan ti Veracruz, jalk’uyame an tsalap a nanà ti inik
akak a marzo ti 1993 xin ulal axe:
PULIK ABATNAXTALAB TIN KWENTA AN LAB TOM TSABAL XIN
JALK’UYAT AN BO KAW FEBRERO AN TAMUB 1957
K’A’AL WELAXTALAB
WELAXTALAB JUN
IN KWENTA AN K’ANEMTALAB BA JUN JITA
Jun kaw (Art. 1). Ba’ a’x i bicow laptom patal an bichowlom neets kin ejtow kin
eyendha’ patal an ejtintalab xin binal ax i dhuchlap, ax yab neetschik kin ejtow yab
kin jila’ kin endha ni kin pejchij, ba’ ax i ejtintalab xi a’x an dhuchlap in ulal.
2
Ya neka etw ka odna an atiklab teje tin pwel an kwenchalb an pil atiklab wù guajil
alta alan kwenchalab, max ka otsis neét ka kwajim gwalkal ani neka t`olmiyat.
Yab jilab abal ka odna jmi atiklab max yab inetwal ti kaw alwa ani xi odne ani
jandin ti kwajat patalxi kwentanal.
Max t`omkid o iba ani an odnaxtalab xi yan ani in odnaxtalab tin kwenta an
kanixlab ani an gualkaxtalab abàl tin yanel an atiklab.
Yab gualkad abal ka odna o abal ka kèatna aval janey in kawnal o jant`oda, ami
janey xin belal, patal yab neka ganhat tin kwenta jandin in èy.
Ts’ab kaw (Art. 2). Yab neets ka ejtow ka cooy jun k’al i tsaplap ba ax i bichow
laptom.An inikchik xu kooyab kal i tsaplap ani yab te in bichiw ani ka otsits ba ax i
bichow neets kin bajuw, in walkatal ani an k’anistal k’al an uchbix dhuchlap
An tsalap xi tin kwenta an tenektalab ne kin ko´oy jun I exbantalab aba ka bijyat jun
pel I teneklom aba axe ka punchin jun I alamtal
Axi pulik kaw in kwal abal in tolmiyal patal an atiklab xi kwajil al y kwenhalab xi tijay
A.
Ka t ájchin ba I kwajtal aba axe ka puwedha ba in alemtal ani kin kooy jun I
t´ojlab ba tin lwenta an oxlom eyaltalab ba in tolmixtal an kwenchalab aba kin ko´oy
jun I t´ojlab.
I.
Kin ona ani kink´adhba an exobintalab ani ka olna an exobintalab tenek ani an
dhuche aba kin taledha an exobintalab aba yab ka k´iba axe xi kawintalab kom
tekedh exbadh ba junkudh al an labidh talab.
3
II.
Kin tájchi an tójlab ba in kwenta anejatalab ba an tolmixtalab ba an lab tom ani
kin eyendha an alte ilal ants´ana aba kin tolmiy ba an lubaxtalab teneklom ba jun I
t´ojlab ba an k´apnel aba an ts´akam.
III.
Kin alwa t´ajchi in kwajtalabil tenek ani kin koonchi jun I t´apintalab aba axe ka
junkunchik ka ubat´in ani ka tolminchat ba an ts´aplab aba in atajilchik ani kin kooy
yan I tolmixtalab.
IV.
Ani ka tolminchatan uxumchik tenek tin kwenta jun I t´ojlab ani tin kwenta an
lubaxtalab ani axe kin ejtow ka kawin yab ka jik´ey.
V.
Kin puwedha an olnomtalababa an kwenchalab ani ts´ejka ant´ojlab tin kwenta
anolnomtalab aba an tekek kin ejtow kinko´oy jun I alemtalab xi uchbidh ba an
labidhtalab.
VI.
Ka tolmiyat ba in kwenta in t´ojlabil ani in t´ajbilabil aba axe kin ko´oy jun I
k´adhatalab ba an exlomtalab xi wawa tu tenek I kwa´al ani abal I kwa´al jun I
alemtalab.
VII.
Ka t´ajan jun I t´ojlab tin kwenta anteneklom xu kalel eleb ti ba I bichow yab in
tájal max axe u kalel ba an eleb tsabal aba an t´ojlabkin ko´oy in jalbil jayetse k´I
aba kin ko´oy jun I exobintalab an tsakamchik ani ani xi belalchik pil I bichow ba tin
kwenta an t´ojlab ba an tsabal xi t´ojoncab ba jun I t´aynel.
VIII.
Kin konoy an kwenchalab tenek max in le jun I dhuche tin kwenta in t´ojlabil
ani axe kin ko´oy jun I alemtalab ba teje xi pejach dhuche ani an k´ot´lek inik tojom
labidhtalab kaw xin kwenta an t´apintalab xi pidhach an kwajil xi u kawe ba jun in
ibil aba an kwenchal kin ko´oy jun I t´ajbilab ani jun I beletnaxtalab ba tin
kwetemtal.
Axe yab ne kin koóy jun I albetalab xi teje an labidh kaw ba an kwenchalabchik ani
jaye xi utat an kwenchalab xi k´ajat dhetkuix ba jun.
B. Patal tin pwel an kwenchalab xi tijax ani xi pakda neèt kin kooy abal tin kwenta
kintlaja ti kwenta abal kin tolmiy xi mas an kwenchalab.

Para continuar leyendo

Solicita tu prueba

VLEX utiliza cookies de inicio de sesión para aportarte una mejor experiencia de navegación. Si haces click en 'Aceptar' o continúas navegando por esta web consideramos que aceptas nuestra política de cookies. ACEPTAR