La reforma constitucional en materia de derechos humanos y el principio pro persona, sus alcances reales
| Autor | Oscar Tello Uscanga |
| Cargo | Licenciado en Derecho por la Universidad Juárez Autónoma de Tabasco |
| Páginas | 1-35 |
ΛΕΤΡΑΣ ϑΥΡΙ∆ΙΧΑΣ Ν∨Μ. 24 ΠΡΙΜΑςΕΡΑ 2017 ΙΣΣΝ 1870−2155
1
ΛΑ ΡΕΦΟΡΜΑ ΧΟΝΣΤΙΤΥΧΙΟΝΑΛ ΕΝ ΜΑΤΕΡΙΑ ∆Ε ∆ΕΡΕΧΗΟΣ
ΗΥΜΑΝΟΣ Ψ ΕΛ ΠΡΙΝΧΙΠΙΟ ΠΡΟ ΠΕΡΣΟΝΑ, ΣΥΣ ΑΛΧΑΝΧΕΣ
ΡΕΑΛΕΣ.
ΤΗΕ ΧΟΝΣΤΙΤΥΤΙΟΝΑΛ ΡΕΦΟΡΜ ΟΝ ΗΥΜΑΝ ΡΙΓΗΤΣ ΑΝ∆ ΤΗΕ
ΠΡΙΝΧΙΠΛΕ ΠΡΟ ΠΕΡΣΟΝ, ΤΗΕΙΡ ΡΕΑΛ ΑΧΗΙΕςΕΜΕΝΤΣ.
Οσχαρ Τελλο Υσχανγα∗
Συµαριο: Ι.− Ιντροδυχχι⌠ν. 2.− Χονστιτυχι⌠ν χοµο ελεµεντο ινδισπενσαβλε παρα γαραντιζαρ ελ Εσταδο
δε ∆ερεχηο. 3.− Σιτυαχι⌠ν αχτυαλ δελ Εσταδο µεξιχανο ψ συ Χονστιτυχι⌠ν χοµο γαραντεσ δελ Εσταδο
δερεχηο. 4.− Ιντερπρεταχι⌠ν χονφορµε υν χαµινο ηαχια λα απερτυρα Χονστιτυχιοναλ. 5.− Λα τραµπα δε
λα ϕεραρθυα χονστιτυχιοναλ δε λοσ ∆ερεχηοσ Φυνδαµενταλεσ. ↵Τιενεν ϖερδαδεραµεντε ρανγο
χονστιτυχιοναλ?, 6.− Χονχλυσιονεσ.. Φεχηα δε ρεχεπχι⌠ν: 29 δε Νοϖιεµβρε δε 2016. Φεχηα δε
Αχεπταχι⌠ν: 21 δε Φεβρερο δε 2017.
_______________________________________________________________________
∗ Λιχενχιαδο εν ∆ερεχηο πορ λα Υνιϖερσιδαδ ϑυ〈ρεζ Αυτ⌠νοµα δε Ταβασχο. Μαεστρο εν
Εστυδιοσ Αϖανζαδοσ εν ∆ερεχηοσ Ηυµανοσ πορ λα Υνιϖερσιδαδ Χαρλοσ ΙΙΙ δε Μαδριδ.
Προφεσορ εν λα Υνιϖερσιδαδ ϑυ〈ρεζ Αυτνοµα δε Ταβασχο. Χονσυλτορ εν ασυντοσ δε
∆ερεχηοσ Ηυµανοσ 〈µβιτο εδυχατιϖο νιϖελ β〈σιχο ψ µεδιο συπεριορ. Χανδιδατο α ∆οχτορ
εν ∆ερεχηοσ Ηυµανοσ πορ λα Υνιϖερσιδαδ Χαρλοσ ΙΙΙ δε Μαδριδ.
ΛΕΤΡΑΣ ϑΥΡΙ∆ΙΧΑΣ Ν∨Μ. 24 ΠΡΙΜΑςΕΡΑ 2017 ΙΣΣΝ 1870−2155
2
Ρεσυµεν: Ελ πρεσεντε τραβαϕο αναλιζα ασπεχτοσ β〈σιχοσ ψ φυνδαµενταλεσ δε λασ
ρεφορµασ ρεαλιζαδασ α λα χονστιτυχι⌠ν ελ 10 δε ϕυνιο δε 2011, εν µατερια δε
∆ερεχηοσ Ηυµανοσ, ασ χοµο ελ πρινχιπιο προ περσονα ψ λοσ ϖερδαδεροσ αλχανχεσ
δελ µισµο ψ δε λα απερτυρα χονστιτυχιοναλ αδ εξτρα, εσταβλεχιδοσ εν νυεστρα
χονστιτυχι⌠ν. Ρεφορµα θυε φρεντε α λα χελεβραχι⌠ν δελ χεντεναριο δε λα
προµυλγαχι⌠ν δε λα Χονστιτυχι⌠ν σε δεφιενδε εν εστε τραβαϕο χοµο λα δε µαψορ
ιµπορτανχια εν συσ 100 α〉οσ δε ϖιδα.
Παλαβρασ χλαϖε: ∆ερεχηοσ Ηυµανοσ, Χονστιτυχι⌠ν, ρεφορµα χονστιτυχιοναλ,
πρινχιπιο προ περσονα, συπρεµαχα χονστιτυχιοναλ
Αβστραχτ: Τηισ παπερ αναλψζεσ βασιχ ανδ φυνδαµενταλ ασπεχτσ οφ τηε ρεφορµσ
µαδε το τηε χονστιτυτιον ον ϑυνε 10, 2011, ιν τηε αρεα οφ Ηυµαν Ριγητσ, ασ ωελλ ασ
τηε πρινχιπλε προ περσον ανδ τηε τρυε σχοπε οφ ιτ ανδ τηε χονστιτυτιοναλ οπενινγ αδ
εξτρα εσταβλισηεδ ιν ουρ Χονστιτυτιον. Ρεφορµ τηατ ιν φροντ οφ τηε χελεβρατιον οφ τηε
χεντεναρψ οφ τηε προµυλγατιον οφ τηε Χονστιτυτιον ισ δεφενδεδ ιν τηισ ωορκ ασ τηε
µοστ ιµπορταντ ιν ιτσ 100 ψεαρσ οφ λιφε.
Κεψ ωορδσ: Ηυµαν Ριγητσ, Χονστιτυτιον, χονστιτυτιοναλ ρεφορµ, προ περσον
πρινχιπλε, χονστιτυτιοναλ συπρεµαχψ
1.− Ιντροδυχχι⌠ν.
Εστε α〉ο σε χελεβρα ελ χεντεναριο δε λα προχλαµαχι⌠ν δε λα Χονστιτυχι⌠ν Πολτιχα
δε λοσ Εσταδοσ Υνιδοσ Μεξιχανοσ, λα χυαλ α συσ 100 α〉οσ δε ϖιδα ηα συφριδο
µλτιπλεσ ρεφορµασ εν συ τεξτο, σιν εµβαργο, νινγυνα ταν ιµπορταντε χοµο αθυελλα
ρεαλιζαδα ελ 10 δε ϕυνιο δελ α〉ο 2011, λα χυαλ ρεσυλτ⌠ σερ δε γραν τρασχενδενχια
παρα λα ϖιδα πολτιχα δελ πασ. Αθυελλα χονστιτυχι⌠ν πιονερα εν χοντεµπλαρ λοσ
λλαµαδοσ ∆ερεχηοσ Ηυµανοσ δε σεγυνδα γενεραχι⌠ν ψ υνα δε λασ µ〈σ αντιγυασ
δελ µυνδο δεµυεστρα θυε ηα σιδο χαπαζ δε περµανεχερ ϖιγεντε πορ 100 α〉οσ,
ΛΕΤΡΑΣ ϑΥΡΙ∆ΙΧΑΣ Ν∨Μ. 24 ΠΡΙΜΑςΕΡΑ 2017 ΙΣΣΝ 1870−2155
3
δεσδε λυεγο γραν παρτε δε εστε λογρο σε δεβε α λα χαπαχιδαδ δε λα µισµα δε
αδαπταρσε α λοσ διστιντοσ µοµεντοσ θυε Μξιχο ηα πασαδο ϖαλινδοσε παρα εστοσ
εφεχτοσ δε λασ ρεφορµασ χονστιτυχιοναλεσ.
Σιν εµβαργο εν συσ 100 α〉οσ δε ϖιδα ψ εν λασ µλτιπλεσ ρεφορµασ ϖιϖιδασ εξιστε
υνα θυε πυεδε σερ χονσιδεραδα χοµο λα δε µαψορ ενϖεργαδυρα, νοσ ρεφεριµοσ
νυεϖαµεντε α αθυελλα λλεϖαδα α εφεχτοσ ηαχε υν παρ δε α〉οσ, ελ 10 δε ϕυνιο δε
2011 παρα σερ εξαχτοσ ψ θυε εντρε οτροσ ασπεχτοσ δοτα δε συπρεµαχα
χονστιτυχιοναλ α λοσ ∆ερεχηοσ Φυνδαµενταλεσ, αλ τιεµπο θυε εσταβλεχε υνα
απερτυρα Χονστιτυχιοναλ αδ εξτρα σιν πρεχεδεντεσ παρα ελ πασ, σιν εµβαργο α χασι
6 α〉οσ δε εστα ρεφορµα ψ εν λα χελεβραχι⌠ν δελ χεντεναριο δε συ εξιστενχια, σε
ηαχε νεχεσαριο ρεαλιζαρ υν αν〈λισισ σοβρε λοσ ϖερδαδεροσ αλχανχεσ δε αθυελλα
ρεφορµα θυε σεγν εξπερτοσ ϖινο α χαµβιαρ λοσ παραδιγµασ δελ σιστεµα ϕυρδιχο
µεξιχανο.
2.− Χονστιτυχι⌠ν χοµο ελεµεντο ινδισπενσαβλε παρα γαραντιζαρ ελ Εσταδο δε
∆ερεχηο.
Παρα εστοσ εφεχτοσ σε ϖυελϖε νεχεσαριο ρεχορδαρ θυε υνα δε λασ πρινχιπαλεσ
χαραχτερστιχασ ψ ρεθυισιτο ινδισπενσαβλε δε τοδο Εσταδο δε ∆ερεχηο εσ σιν δυδα
αλγυνα λα εξιστενχια δε υνα Χονστιτυχι⌠ν θυε σε ενχυεντρε σιτυαδα εν λα χσπιδε
δελ σιστεµα νορµατιϖο, δονδε λοσ δερεχηοσ χονδιχιοναν λα υνιδαδ, πλενιτυδ ψ
χοηερενχια δελ Ορδεναµιεντο, δεσδε ελ µοµεντο εν θυε σε χονϖιερτεν εν νορµασ
συπεριορεσ θυε δεβεν σερ τενιδασ εν χυεντα εν χυαλθυιερ αχτο δε χρεαχι⌠ν ο
απλιχαχι⌠ν δελ ∆ερεχηο1.
Ελ οβϕετιϖο δε εσα πριµαχα χονστιτυχιοναλ εσ ελ δε γαραντιζαρ θυε σε εϕερζαν λοσ
χοντρολεσ αδεχυαδοσ θυε περµιταν σατισφαχερ λα εξιστενχια δελ Εσταδο δε ∆ερεχηο.
∆εβινδοσε εντενδερ ελ χονχεπτο δε Χονστιτυχι⌠ν δε µανερα αµπλια, δε ταλ φορµα
θυε λα µισµα χονδυζχα εν τοδο µοµεντο ηαχια ελ αδεχυαδο χαµινο δελ σιστεµα
1Βαρρανχο Αϖιλσ. Μ. Χ., Λα τεορα ϑυρδιχα δε λοσ ∆ερεχηοσ Φυνδαµενταλεσ, Μαδριδ,
∆ψκινσον, 2000.
Para continuar leyendo
Solicita tu prueba